Bezuinigen op muziek

Wat een treffend verhaal in de Volkskrant op 18 juli 2013: De invloed die muziek heeft op cognitieve vaardigheden; maar ook op sociaal en emotioneel gebied waar muziek een grote impact op kan hebben.

Het artikel begint zo: “Het is onverstandig om op muziek te bezuinigen: ze brengt meer geld op dan erin wordt geïnvesteerd.

We hebben in Nederland van het maken van muziek iets bijzonders, uitzonderlijks gemaakt. De rol van muziek in het onderwijs wordt steeds kleiner en een beperkte groep kinderen heeft de mogelijkheid om een muziekinstrument te leren bespelen.

Dat is jammer en berust op misverstanden. Met als gevolg dat we muziek als een luxe blijven zien in plaats van als een typisch menselijke vaardigheid die nauw verstrengeld is met een scala aan sociale, emotionele en cognitieve vaardigheden. Daarnaast kan muziek ook een therapeutisch effect hebben op hersenziekten. Althans, dat is wat geconcludeerd kan worden uit de recente wetenschappelijke literatuur over de relatie tussen muziek en ons brein…. (lees hier verder) “

Jammer genoeg wordt er al heel lang op muziek bezuinigd. Als voorbeeld noem ik een van mijn eigen kinderen. Hij speelt klarinet. Per kwartaal kost het meer dan een jaar lang (bijvoorbeeld hockeyen) om les te krijgen en onderdeel te zijn van de muziekvereniging.

Of het heeft bijgedragen aan zijn cognitieve vaardigheden kan ik niet inschatten, maar ik weet wel zeker, dat het hem heeft geholpen om te leren om te gaan met zijn faalangst. Toen hij 2 jaar oud was, wilde hij nog niet spreken. Hij wist alles feilloos aan te wijzen en kon heel goed duidelijk maken wat hij wel of niet wilde. Hij ging pas praten van de ene op de andere dag, toen hij vond dat hij het kon. Hij was ruim 3.

Nog zo’n mooi voorbeeld: Ik kan pas fietsen als ik 5 jaar oud ben, want eerder ben ik er te klein voor. En wie stapte er dus een week na zijn 5e jaar op zijn fiets en reed weg zonder de zijwieltjes… ? En leren lezen, dat deed hij zelf toen hij 5 jaar was -en nog in groep 1 zat- met behulp van de letterlijn en de boekjes van zijn oudere broer.

Lastig was dit dus wel voor hem, want op school kwam hij zichzelf tegen. Sommige dingen moet je echt leren en kun je niet in één keer, zoals bijvoorbeeld de tafels. De muzikale vorming, die hij eerst kreeg en de klarinetlessen, die hij daarna heeft gevolgd, hebben hem goed geleerd dat oefening nodig is en dat het spelen werkelijk niet in een keer gaat. Ik weet zeker dat de muzieklessen in zijn geval veel hebben opgeleverd.

Het mooiste staat beschreven in het laatste stuk van de tekst in de Volkskrant: “… Maar ook buiten het terrein van de hersenziekten heeft muziek een gunstig effect op sociale cohesie, het versterken van groepsgevoel of het vinden van je eigen identiteit: er zijn voorbeelden te over die laten zien dat muziek in de puberteit een belangrijke rol vervult (wie herinnert zich niet de muziek uit zijn jeugd, met alle indrukken die daarbij hoorden?)… “

Wel vraag ik me af, aan wie het artikel gericht is. Als het gericht is op ouders, dan kan ik vertellen, dat als je krap bij kas komt, je dus de dure lessen sneller zult laten vallen. Is de tekst in het algemeen aan iedereen gericht, dan weet ik niet zeker, of er veranderingen komen. Muziekscholen kunnen hun lesgelden niet verlagen, die hebben ook te maken met hun vaste lasten. Waar ligt dan de verantwoordelijkheid om verandering te brengen in de tendens om te bezuinigen op muzieklessen?

Ik ben benieuwd…