Groepsgeluk
Dat was bijzonder vandaag in mijn klas. We hadden bezoek van iemand die de kinderen en mij een les ‘Groepsgeluk’ kwam geven. Vanuit mijn opleiding tot coach, maar ook omdat ik elke dag met een groep kinderen werk was ik van tevoren al ontzettend nieuwsgierig. Wat ging dit brengen, hoe zou het gaan, wat zou er uit komen? Genoeg vragen, nu mijn ervaring.

Om half 11 kwamen we terug van het buitenspelen en helaas was er buiten toch het een en ander voorgevallen. De begeleider was al in de klas en ontving de kinderen met het geven van een hand en mijn collega/IB’er lieten de kinderen eten en drinken. De 4 kinderen, die het niet eens waren, konden op de gang even hun verhaal doen. Dat was fijn, anders ging de onrust mee de klas in.
Na voor mezelf een kopje koffie gepakt te hebben, gingen ik in de kring erbij zitten. In het midden lagen materialen klaar: een groen veld met daarnaast verschillende houten poppetjes, ronde schijfjes met plaatjes, kaartjes met emotie-gezichtjes en een aantal andere dingen. Ik stond er ook bij als een houten poppetje met een blauwe jurk en een gezicht.
Na een uitleg van de begeleider over hemzelf, over de stappen die de kinderen zouden gaan doen en waar de les over ging, kozen de kinderen allemaal een houten poppetje voor zichzelf en plakten daar hun eigen naam op. Daarna begonnen we allemaal één voor één ons poppetje neer te zetten op het groene veld, wat nog wat gegiechel gaf. Poppetjes, die aan de zijkant werden gezet of juist in het midden, helemaal alleen of juist in een groepje. De eerste ronde was voltooid, toen iedereen op het veld stond.
De tweede ronde werd voorafgegaan met afspraken. Je mag jouw poppetje verzetten, maar denk daarbij ook aan het gezichtje. Waar kijkt het naar? Iedereen die zijn poppetje wilde veranderen van plek of positie stak zijn hand in de lucht. Daarbij moesten de kinderen nu wel respect tonen. Geen commentaar op waar iemand zichzelf neerzette. Dat ging steeds een beetje beter zonder gelach.
De derde ronde werd het nog belangrijker ieder zijn eigen lot te laten dragen, zijn eigen plek te laten kiezen en dus niet een ander te vertellen, waar hij of zij moest gaan staan. Ook niet fluisterend, alleen maar kijkend. Steeds meer rust kwam er in de klas, het voelde echt prettig, hoe iedereen toekeek.
In de laatste ronde mocht je nog wel veranderen van positie of van plek, maar alleen met een uitleg. Dat gaf een goed gevoel, alleen met een goed argument nog wijzigen. Redenen konden zijn als “Ik wil graag naar mijn vriendin kijken.” of “Ik sta liever een beetje apart.” of “Ik sta te dicht op die andere.”
Het was tijd om het resultaat te bekijken. Konden kinderen
vragen verzinnen, wat hen opviel of waar ze graag meer over wilden weten. Hieronder
een aantal stukjes van het gesprek, waarbij ik mijn best heb gedaan om het zo
goed mogelijk te vertellen, zonder dat er een leerling van mij uit te halen is.
– “Een leerling staat alleen aan de kant, waarom is dat? Ben je graag alleen?” De
leerling gaf in tranen aan, dat het gevoel van er niet bij horen zichtbaar was.
Hij/zij kreeg een klein houten rondje met daarop een hartje om haar een ander
gevoel te geven. En daardoor veranderde haar thermometer en haar gevoel.
– Een andere leerling werd door een ander donker genoemd. Bijzonder om te
ervaren, dat deze opmerking een invulling was van die leerling over die ander.
Ze was niet echt donker natuurlijk, maar voelde zich om persoonlijke redenen
even apart staan en had een rustigere plek gezocht. En hij/zij was daarmee oké,
ook al was het voor diegene wel lastig om het onder woorden te brengen.
– Ook over mezelf kreeg ik een opmerking: De juf staat in het midden met haar
gezicht naar iedereen om alles in de gaten te houden. Zo mooi en opmerkzaam!
De tijd van een uur ging zo snel voorbij, maar de begeleider
vroeg mij aan het eind of mij nog iets opviel. Ja, dat was zo, want het viel me
op, dat één poppetje helemaal alleen stond en dan ook nog achter mij. Dat voelde
ik zelfs als heel naar, want ik kon haar daar niet in de gaten houden of zien.
(Dus ja, wat doet zo’n poppetje dus met je gevoel?)
En plotseling gebeurde er iets heel bijzonders, want diegene waar het om ging,
dook in elkaar en werd heel verdrietig. De leerling wilde niets meer zeggen,
maar iedereen was onder de indruk. Met allerlei vragen van de begeleider werd
duidelijk, dat deze leerling veel gedachten en gevoelens van thuis meenam en
dat dát haar flink dwars zat. Als we het dan hebben over je eigen lot dragen,
dan had deze leerling wel veel mee genomen in haar autootje.
Om 12 uur was het pauze en kinderen mochten naar huis of naar de overblijf. Maar eigenlijk was het gesprek nog niet helemaal klaar en waren er nog een boel rode wangen, betraande ogen en kinderen, die door anderen ook emoties lieten zien. Niet alleen meisjes, maar ook jongens liepen rustig naar buiten, nog onder de indruk wat er allemaal gebeurd was.
Ikzelf was ook vol emoties, want het kwam bij mij binnen. Leerlingen die verwoorden, wat er niet lekker loopt, waar ze mee rondlopen of tegenaan lopen. En omdat ik me nog niet helemaal lekker voel na 1 week griep, een beetje opknappen en weer een week griep had in het nagesprek ook wel even last van emoties. Fijn, dat er een nagesprek bij hoorde en dat ook even kon vertellen over mijn ervaringen in deze groep.
Het heeft me wel weer aan het denken gezet om deze cursus/opleiding ook te kunnen doen. Wat zou ik ermee kunnen in mijn dagelijkse praktijk met groepen kinderen? Ik vraag de leerlingen twee keer per jaar een sociogram in te vullen, maar deze manier verduidelijkt zoveel meer. Iedereen komt aan bod, iedereen kan zichzelf zijn als je die veilige situatie kunt creëren. Dus dit ga ik bedenken: Ga ik binnenkort ook aan groepsgeluk doen?

Wil je hier meer over lezen of te weten komen? Ga dan naar deze site: Groepsgeluk. Lees hier over het systeem, waar we allemaal onderdeel van zijn. Natuurlijk is iedereen onderdeel van een gezin, waar je in opgroeit, maar je maakt ook deel uit van het systeem van je werkvloer of dus van jouw klas of groep. Dat wordt in deze les inzichtelijk en bespreekbaar gemaakt door de begeleider. En dat kan dus ook de leerkracht zelf zijn of ik… 😊